در دهه گذشته، ارزهای دیجیتال به یکی از بزرگترین و جنجالیترین موضوعات در دنیای فناوری، اقتصاد و حتی سیاست تبدیل شدهاند. بیتکوین، اتریوم و صدها ارز دیجیتال دیگر نه تنها روشهای پرداخت و انتقال ارزش را تغییر دادهاند، بلکه تصور ما از ماهیت پول و ساختار نظامهای مالی را زیر سؤال بردهاند.اما چیزی که کمتر به چشم میآید و بسیاری از کاربران عادی چندان به آن توجهی نمیکنند، فرآیند پنهانی است که باعث میشود این شبکهها بهطور پایدار و امن کار کنند. این فرآیند همان استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ (Mining) است.ماینینگ به معنای ساده، فعالیتی است که از طریق آن، تراکنشها در یک شبکه غیرمتمرکز مانند بیتکوین تأیید میشوند و سکههای جدید به وجود میآیند. بدون وجود ماینرها، هیچ ارز دیجیتالی نمیتوانست به درستی عمل کند؛ نه امنیتی وجود داشت و نه راهی برای جلوگیری از تقلب و تراکنشهای جعلی.در این مقاله به شکلی عمیق و تخصصی اما ساده و قابلفهم بررسی میکنیم که استخراج ارز دیجیتال چیست، چگونه به وجود آمده، چه ابزارهایی نیاز دارد و آینده آن چگونه خواهد بود.
ماینینگ چیست و چرا اهمیت دارد؟
برای درک بهتر ماینینگ، ابتدا باید مفهوم بلاکچین را شناخت. بلاکچین یک دفترکل دیجیتال و غیرمتمرکز است که تمام تراکنشهای شبکه در آن ثبت میشود. در سیستمهای بانکی سنتی، بانکها بهعنوان نهاد مرکزی وظیفه تأیید و ثبت تراکنشها را بر عهده دارند.اما در یک شبکه غیرمتمرکز مانند بیتکوین، هیچ نهاد واحدی کنترل شبکه را در اختیار ندارد. به همین دلیل، گروهی از افراد داوطلب که همان ماینرها هستند، این وظایف را بهصورت جمعی انجام میدهند.ماینرها برای تأیید تراکنشها و اضافه کردن آنها به بلاکچین، باید مسائل پیچیده رمزنگاری را حل کنند. انجام این کار به قدرت محاسباتی بسیار بالا نیاز دارد و هر ماینری که زودتر پاسخ درست را پیدا کند، بهعنوان برنده شناخته میشود و پاداش دریافت میکند.
این پاداش از دو بخش تشکیل میشود:
- پاداش ثابت برای استخراج هر بلاک که به آن پاداش بلاک (Block Reward) گفته میشود.
- کارمزد تراکنشهایی که داخل همان بلاک قرار گرفتهاند.
به این ترتیب، ماینرها هم شبکه را ایمن نگه میدارند و هم از فعالیت خود کسب درآمد میکنند.
تاریخچه استخراج ارز دیجیتال
برای درک بهتر وضعیت امروز ماینینگ، لازم است نگاهی کوتاه به گذشته آن داشته باشیم.در سال ۲۰۰۹، شخص یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو بیتکوین را معرفی کرد. همان سال، اولین بلاک شبکه که با عنوان Genesis Block شناخته میشود، استخراج شد.در آن دوران، استخراج بسیار ساده بود و هر فردی میتوانست تنها با یک کامپیوتر خانگی وارد این حوزه شود.
مراحل اولیه و تغییرات مهم در ماینینگ:
- در سالهای ابتدایی، فرآیند ماینینگ با پردازنده مرکزی (CPU) انجام میشد.
- با افزایش تعداد کاربران و رشد شبکه، رقابت میان ماینرها شدت گرفت و حل معادلات بلاکچین دشوارتر شد.
- به همین دلیل، کارتهای گرافیک (GPU) وارد میدان شدند. GPUها به دلیل توان بالاتر در پردازش موازی، عملکرد بسیار بهتری نسبت به CPU داشتند و همین موضوع باعث جهشی قابل توجه در سرعت استخراج شد.
این روند ادامه یافت تا اینکه شرکتها اقدام به ساخت دستگاههای تخصصی مخصوص استخراج کردند. این دستگاهها که ASIC (Application-Specific Integrated Circuit) نام دارند، بهطور ویژه برای حل الگوریتمهای بلاکچینی طراحی شدهاند.ظهور ASICها ماینینگ را از یک فعالیت ساده خانگی به یک صنعت بزرگ و کاملاً رقابتی تبدیل کرد.
مروری کوتاه بر روند تکامل ابزارهای استخراج
| دوره | ابزار استخراج | ویژگی مربوط به همان بخش متن |
| شروع کار | کامپیوتر خانگی (CPU) | استخراج ساده و قابل انجام برای همه |
| دوره بعد | کارت گرافیک (GPU) | سرعت بیشتر به دلیل پردازش موازی |
| دوره تخصصی | دستگاه ASIC | تبدیل استخراج به یک صنعت رقابتی |
امروزه دیگر دوران ماینینگ ساده با کامپیوترهای معمولی تمام شده است.بخش عمده استخراج بیتکوین در مزارع ماینینگ صنعتی انجام میشود؛ مراکزی بزرگ با هزاران دستگاه که شبانهروز مشغول استخراج و پردازش تراکنشها هستند.
نحوه کار ماینینگ به زبان ساده
تصور کنید یک دفترچه بزرگ وجود دارد که تمام تراکنشهای مالی جهان در آن نوشته میشود.حالا صدها هزار نسخه از این دفترچه بهطور همزمان در دسترس مردم قرار دارد و همه باید مطمئن شوند که اطلاعات در همه نسخهها دقیق و هماهنگ است.برای اینکه این هماهنگی حفظ شود:
- ماینرها افرادی هستند که وظیفه دارند این تراکنشها را بررسی کنند
- سپس صفحه بعدی دفترچه را به آن اضافه کنند
- این کار به همین سادگی نیست و نیاز به حل یک پازل رمزنگاری بسیار پیچیده دارد
هر ماینری که زودتر جواب درست را پیدا کند، اجازه دارد صفحه بعدی را اضافه کند و در عوض، مقداری ارز دیجیتال به عنوان پاداش دریافت میکند.این فرآیند باعث میشود شبکه همواره امن و بدون تقلب باقی بماند، زیرا برای دستکاری دادهها، فرد مهاجم باید بیش از نیمی از توان محاسباتی کل شبکه را در اختیار داشته باشد که در عمل غیرممکن است.
مکانیزمهای مختلف ماینینگ
استخراج ارز دیجیتال همیشه تنها به روش سنتی اثبات کار یا Proof of Work (PoW) محدود نبوده است، اما این مکانیزم همچنان شناختهشدهترین و پرکاربردترین روش در میان ارزهای دیجیتال است.
- در این مدل، ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی دستگاههای خود تلاش میکنند معادلات پیچیده رمزنگاری را حل کنند.
- هر کسی که زودتر جواب درست را پیدا کند، حق اضافه کردن بلاک جدید به زنجیره و دریافت پاداش را دارد.
- این فرآیند باعث ایجاد رقابت شدید میان ماینرها میشود و امنیت شبکه را تضمین میکند، زیرا برای دستکاری تراکنشها، مهاجم باید بیش از نیمی از توان محاسباتی کل شبکه را در اختیار داشته باشد؛ موضوعی که از نظر عملی تقریبا غیرممکن است.
با این حال، مصرف بالای انرژی و هزینههای زیاد سختافزار در این روش همواره مورد انتقاد قرار گرفته و بسیاری از کشورها را به محدود کردن یا حتی ممنوع کردن استخراج وادار کرده است.به دلیل همین مشکلات، روشهای جایگزینی برای تأیید تراکنشها معرفی شدهاند که یکی از مهمترین آنها اثبات سهام یا Proof of Stake است.
- افراد یا همان اعتبارسنجها (Validators)، بخشی از ارز دیجیتال خود را به عنوان وثیقه قفل میکنند.
- سیستم به صورت تصادفی اعتبارسنجهایی را انتخاب میکند تا تراکنشها را تأیید کنند و در ازای این کار پاداش دریافت نمایند.
- هرچه مقدار دارایی قفلشده بیشتر باشد، شانس انتخاب شدن نیز افزایش پیدا میکند.
این مدل باعث کاهش مصرف انرژی و ورود آسانتر افراد به فرآیند تأیید تراکنشها میشود.اتریوم، دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان، با بهروزرسانی مهم خود به نام Merge، از PoW به PoS مهاجرت کرد و مصرف انرژی شبکه خود را تا بیش از ۹۹ درصد کاهش داد. این تغییر تاریخی باعث شد PoS به عنوان یک گزینه پایدارتر و دوستدار محیط زیست شناخته شود.در کنار PoW و PoS، الگوریتمهای ترکیبی و دیگری نیز وجود دارند که هر کدام برای اهداف خاصی طراحی شدهاند.
- Proof of Authority مدلی است که در آن تراکنشها تنها توسط تعداد محدودی از گرههای معتبر تأیید میشوند و بیشتر در بلاکچینهای خصوصی یا سازمانی کاربرد دارد.
- Delegated Proof of Stake نسخهای پیشرفته از PoS است که در آن کاربران به نمایندگان منتخب رأی میدهند تا آنها به جای همه فرآیند تأیید تراکنشها را انجام دهند.
این مدل در ارزهایی مانند ترون (TRON) و ایاس (EOS) به کار میرود و سرعت بالاتری در پردازش تراکنشها فراهم میکند. با وجود تنوع مکانیزمها، هر کدام نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها به نیازهای شبکه و فلسفه پشت آن بستگی دارد. به همین دلیل، دنیای ارزهای دیجیتال همچنان شاهد آزمایش و نوآوری در طراحی این مکانیزمها است.
تجهیزات لازم برای ماینینگ
وقتی صحبت از ماینینگ میشود، اولین چیزی که به ذهن میرسد تجهیزات و دستگاههای مورد نیاز است. انتخاب سختافزار مناسب تأثیر زیادی بر سودآوری دارد.برای درک بهتر روند تکامل تجهیزات، میتوان مسیر آن را به شکل زیر خلاصه کرد:
- CPU (پردازندههای مرکزی):
در گذشته، استخراج با CPU انجام میشد، اما امروز این روش تقریباً منسوخ شده است.
- GPU (کارتهای گرافیک):
کارتهای گرافیک هنوز هم برای استخراج برخی ارزهای دیجیتال مانند ریونکوین و اتریوم کلاسیک کاربرد دارند.
- ASIC:
اگر هدف شما استخراج بیتکوین است، تنها گزینه کارآمد، دستگاههای ASIC هستند. این دستگاهها از نظر بازدهی بسیار بهتر از GPU عمل میکنند اما قیمت بالایی دارند و مصرف برق آنها نیز زیاد است.
در نهایت، ماینرهای حرفهای معمولاً دستگاههای خود را در یک محیط کنترلشده با سیستمهای خنککننده قوی قرار میدهند تا از داغ شدن بیش از حد و خرابی تجهیزات جلوگیری شود.
استخرهای ماینینگ و اهمیت آنها
با افزایش سختی شبکه بیتکوین، شانس موفقیت یک ماینر بهتنهایی بسیار کم شده است. به همین دلیل، ماینرها معمولاً به استخرهای ماینینگ (Mining Pools) میپیوندند.برای درک بهتر کارکرد استخرها، میتوان مفاهیم را به شکل زیر تفکیک کرد:
- ترکیب توان محاسباتی:
در یک استخر ماینینگ، گروهی از ماینرها توان محاسباتی خود را با هم ترکیب میکنند.
- تقسیم پاداش:
هر بار که استخر موفق به استخراج یک بلاک میشود، پاداش به نسبت سهم هر فرد بین اعضا تقسیم میشود.
- درآمد پایدارتر:
این مدل باعث میشود درآمد ماینرها قابلپیشبینیتر و پایدارتر باشد.
- وجود کارمزد:
تنها نکته این است که ماینر باید کارمزدی به مدیر استخر پرداخت کند.
مصرف انرژی و مسائل زیستمحیطی
یکی از مهمترین انتقادات به ماینینگ، مصرف بسیار بالای برق است. بر اساس تحقیقات دانشگاه کمبریج، مصرف برق سالانه شبکه بیتکوین از مصرف برق بسیاری از کشورها بیشتر است.برای درک بهتر ابعاد این موضوع، نکات اصلی را میتوان به شکل زیر تفکیک کرد:
- مصرف انرژی بسیار بالا:
این سطح از مصرف برق نگرانیهای جدی در مورد اثرات زیستمحیطی ماینینگ ایجاد کرده است.
- گرایش به انرژیهای تجدیدپذیر:
بسیاری از مزارع ماینینگ اکنون به دنبال استفاده از منابع انرژی پاک مانند برق آبی و خورشیدی هستند تا هزینهها را کاهش داده و فشار منفی بر محیط زیست را کم کنند.
- محدودیتهای دولتی:
برخی دولتها قوانین سختگیرانهای برای کنترل مصرف انرژی وضع کردهاند. نمونه معروف آن، ممنوعیت گسترده ماینینگ در بسیاری از مناطق چین در سال ۲۰۲۱ است.
ماینینگ در ایران

ایران به دلیل دسترسی به برق نسبتاً ارزان، در سالهای اخیر به یکی از مقاصد مهم برای ماینرها تبدیل شده است. با این حال، این موضوع باعث بروز مشکلاتی از جمله کمبود برق در تابستان و فشار بر شبکه سراسری شده است.برای فهم بهتر وضعیت ماینینگ در ایران، نکات کلیدی را میتوان به این شکل دستهبندی کرد:
- قوانین و مجوزها:
دولت ایران قوانینی برای ساماندهی این صنعت وضع کرده است. بر اساس این قوانین، ماینرها باید مجوز رسمی دریافت کنند و تعرفه برق ویژهای برای آنها تعیین شده است.
- استخراج غیرمجاز:
فعالیت بدون مجوز میتواند منجر به ضبط دستگاهها و جریمههای سنگین شود.
- فعالیت فارمهای قانونی:
با وجود چالشها، بسیاری از فارمهای قانونی ماینینگ در ایران فعالیت میکنند.
- جنبه اقتصادی:
صادرات ارزهای دیجیتال استخراجشده حتی بهعنوان روشی برای ورود ارز به کشور نیز مطرح شده است.
محاسبه سودآوری ماینینگ
یکی از مهمترین پرسشهایی که هر ماینر پیش از شروع فعالیت باید بررسی کند، موضوع سودآوری است. برخلاف تصور عام، سودآوری ماینینگ صرفاً به قیمت بیتکوین یا قدرت دستگاهها محدود نیست؛ بلکه از مجموعهای از متغیرهای اقتصادی و فنی تشکیل میشود.عوامل اصلی عبارتاند از:
- قیمت ارز دیجیتال موردنظر
- سختی شبکه و نرخ رشد آن
- هزینه برق و تعرفه مصرف
- بازدهی و مصرف انرژی دستگاههای ماینینگ
- کیفیت سیستم خنکسازی
- پایداری اینترنت
- استهلاک تجهیزات
- کارمزد استخر
سودآوری زمانی معنا دارد که درآمد روزانه یا ماهانه استخراج، بیش از مجموع هزینههای عملیاتی باشد. نکته مهم این است که این محاسبه باید مداوم انجام شود؛ زیرا بازار ارز دیجیتال بهسرعت تغییر میکند و افزایش سختی شبکه یا افت قیمت، میتواند سودآوری را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از ماینرها برای ارزیابی اولیه از ابزارهای محاسبهگر استفاده میکنند، اما تصمیمگیری نهایی باید بر اساس تحلیل شرایط واقعی محل فعالیت، هزینه برق و کارایی تجهیزات انجام شود.
ریسکها و چالشهای ماینینگ
ماینینگ از بیرون ممکن است یک فعالیت ساده و سودده به نظر برسد، اما در عمل یکی از پیچیدهترین مدلهای سرمایهگذاری در بازار دیجیتال محسوب میشود. ریسکها در این حوزه چندبعدی هستند و شامل عوامل اقتصادی، فنی، قانونی و حتی امنیتی میشوند. در ادامه، مهمترین چالشها به صورت کامل آمده است:
- نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال
اصلیترین ریسک ماینینگ، نوسان لحظهای قیمت ارزهای دیجیتال است. ممکن است یک دوره افزایش قیمت، ماینینگ را بسیار سودآور کند؛ اما افت ناگهانی قیمت میتواند تمام محاسبات سوددهی را تغییر دهد. اگر قیمت به کمتر از هزینههای عملیاتی برسد، ماینر بهجای سوددهی، با زیان روبهرو خواهد شد. همین ناپایداری باعث میشود مدیریت نقدینگی و ذخیرهسازی استراتژیک دارایی اهمیت بالایی پیدا کند.
- تغییرات ناگهانی قوانین و مقررات
قوانین مرتبط با ماینینگ در بسیاری از کشورها هنوز ثبات پیدا نکرده است. تغییر در تعرفه برق، محدودیتهای حکومتی، الزام به مجوز، یا ممنوعیتهای منطقهای میتواند بهطور مستقیم فعالیت ماینر را تحت تأثیر قرار دهد. ماینری که بدون تحلیل ریسکهای قانونی وارد این حوزه شود، ممکن است با توقف اجباری یا هزینههای پیشبینینشده روبهرو گردد.
- هزینههای بالای انرژی
مصرف برق دستگاههای ماینینگ بسیار زیاد است و این موضوع یکی از سنگینترین هزینههای یک ماینر محسوب میشود. اگر تعرفه برق بالا باشد یا در منطقهای با محدودیت مصرف فعالیت شود، سودآوری بهشدت کاهش پیدا میکند. علاوه بر این، هزینههای خنکسازی نیز بخش مهمی از هزینه انرژی را تشکیل میدهد، بهخصوص در مناطق گرم.
- خرابی تجهیزات و مشکلات فنی
دستگاههای ماینینگ بهطور ۲۴ ساعته و تحت فشار بالا کار میکنند. همین موضوع باعث ایجاد استهلاک سریع، خرابی بردها، افت هشریت، اختلالات برق و نیاز مستمر به سرویس و تعمیرات میشود. هر ساعت خاموشی، مستقیماً به معنی کاهش درآمد است. علاوه بر این، افزایش دما یا گردوغبار میتواند عمر تجهیزات را کوتاه کند.
- افزایش سختی شبکه
هرچه تعداد ماینرها بیشتر میشود، سختی شبکه افزایش مییابد. این افزایش، احتمال استخراج بلاک توسط هر ماینر یا استخر را کاهش میدهد و در نتیجه درآمد کاهش مییابد. سختی شبکه متغیری است که هیچ ماینری کنترل مستقیم روی آن ندارد و تنها راه مقابله با آن، استفاده از دستگاههای جدیدتر و بهصرفهتر است.
- تهدیدات امنیتی و حملات سایبری
ماینینگ فقط با ریسکهای فیزیکی مواجه نیست. استخرها، کیف پولها و حتی شبکه محلی ماینرها ممکن است هدف حملات سایبری قرار گیرند. سرقت کلید خصوصی، حمله به استخر، نفوذ به شبکه محلی یا دستکاری دستگاهها میتواند کل درآمد یک ماینر را از بین ببرد. بنابراین، استفاده از شبکه امن و کیف پول سختافزاری کاملاً ضروری است.
- دسترسی به اینترنت پایدار
استخراج نیاز به اتصال پایدار، سریع و بدون قطع دارد. هر اختلال کوتاهمدت میتواند باعث کاهش سهم ماینر در استخر و کاهش درآمد شود. کیفیت اینترنت در مناطق مختلف متفاوت است و این موضوع باید پیش از راهاندازی دستگاهها بررسی شود.
- کاهش تدریجی پاداش بلاک (Halving)
در شبکههایی مانند بیتکوین، رویداد هاوینگ هر چند سال یکبار پاداش بلاک را نصف میکند. این یعنی درآمد ماینر بهصورت ناگهانی ۵۰ درصد کاهش مییابد. تنها راه مقابله با اثر هاوینگ، افزایش بهرهوری، بهروزرسانی تجهیزات و مدیریت هزینههاست.
- رقابت شدید و تمرکز قدرت
با ورود شرکتهای بزرگ و مزارع صنعتی، رقابت در حوزه ماینینگ سنگینتر شده است. این مراکز به دلیل دسترسی به برق ارزان، تجهیزات پیشرفته و مدیریت حرفهای، عملاً قدرت زیادی در شبکه ایجاد میکنند. نتیجه آن است که ماینرهای کوچک برای باقیماندن در این صنعت باید بهرهوری خود را تا حد ممکن افزایش دهند و تصمیمگیریهای اقتصادی محتاطانهتری داشته باشند.
فشارهای اجتماعی و زیستمحیطی
مصرف بالای انرژی ماینینگ، انتقادات گستردهای از سوی فعالان محیط زیست به دنبال داشته است. مخالفان معتقدند که این صنعت به دلیل مصرف زیاد برق، باعث افزایش آلودگی و انتشار گازهای گلخانهای میشود.در نتیجه، در برخی کشورها دولتها تحت فشار افکار عمومی اقدام به محدود کردن یا حتی ممنوع کردن ماینینگ کردهاند. ماینرها برای کاهش این فشارها میتوانند به استفاده از انرژیهای پاک مانند برق آبی یا خورشیدی روی بیاورند، اما این راهکار نیز نیازمند سرمایهگذاری اولیه قابل توجه است.
ریسکهای مالی و نقدینگی
ماینینگ تنها به مسائل فنی و قانونی محدود نمیشود و ریسکهای مالی نیز دارد. بسیاری از ماینرها برای خرید تجهیزات یا راهاندازی فارمهای بزرگ وام میگیرند یا از سرمایهگذاران خارجی تأمین مالی میکنند. اگر بازار ارزهای دیجیتال دچار رکود شود یا قیمتها به شدت کاهش یابد، بازپرداخت این وامها دشوار میشود و ممکن است به ورشکستگی منجر گردد.همچنین نقد کردن داراییهای دیجیتال در برخی کشورها به دلیل قوانین محدودکننده دشوار است. ممکن است ماینرها نتوانند بهموقع ارزهای استخراجشده خود را به پول نقد تبدیل کنند و این موضوع بر جریان نقدی کسبوکار آنها تأثیر منفی میگذارد.
جمعبندی ریسکها
| نوع ریسک | توضیح |
| نوسانات قیمتی | تغییر شدید قیمتها و تأثیر بر سودآوری |
| قوانین و محدودیتها | احتمال ممنوعیت یا محدود کردن ماینینگ |
| هزینههای انرژی | مصرف برق بالا و افزایش هزینه |
| مشکلات فنی | خرابی تجهیزات، تعمیرات و استهلاک |
| تهدیدات امنیتی | ریسک هک و سرقت دارایی |
| فشارهای اجتماعی | انتقادات محیطزیستی و فشار افکار عمومی |
همانطور که مشاهده شد، ماینینگ یک فعالیت پرچالش و پرریسک است که عوامل متعددی میتوانند بر آن تأثیر بگذارند. نوسانات قیمتی، تغییر قوانین، هزینههای انرژی، مشکلات فنی، تهدیدات امنیتی و حتی فشارهای اجتماعی همگی میتوانند مانع موفقیت یک ماینر شوند.پیش از ورود به این حوزه، لازم است همه این ریسکها به دقت بررسی شوند و یک استراتژی جامع برای مدیریت آنها تدوین شود. ماینینگ میتواند سودآور باشد، اما تنها برای کسانی که با دانش کافی، محاسبات دقیق و برنامهریزی درست وارد این صنعت میشوند.
آینده ماینینگ و تحولات پیشرو
آینده ماینینگ به شدت تحت تأثیر فناوریهای نوین و تغییرات بازار قرار دارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که در سالهای آینده، بخش قابل توجهی از ارزهای دیجیتال به سمت الگوریتمهای کممصرف مانند اثبات سهام حرکت خواهند کرد.با این حال، بیتکوین به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و فلسفه وجودی خود، احتمالاً همچنان به اثبات کار متکی خواهد بود. این موضوع باعث میشود نیاز به انرژی برای استخراج بیتکوین همچنان باقی بماند.از سوی دیگر، پیشرفت در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر میتواند تأثیر بزرگی بر ماینینگ بگذارد و این صنعت را به سمت پایداری بیشتر هدایت کند.
جمعبندی
استخراج ارز دیجیتال فرآیندی است که نه تنها باعث تولید سکههای جدید میشود، بلکه ستون اصلی امنیت شبکههای غیرمتمرکز را تشکیل میدهد.این حوزه از یک فعالیت ساده خانگی با لپتاپ آغاز شد و امروز به صنعتی چند میلیارد دلاری با فارمهای عظیم و دستگاههای پیشرفته تبدیل شده است.ماینینگ میتواند فرصتی جذاب برای کسب درآمد باشد، اما ورود به آن بدون دانش کافی و محاسبات دقیق میتواند منجر به ضررهای جدی شود.برای موفقیت در این مسیر، لازم است بهطور مداوم اطلاعات خود را بهروز کنید، تغییرات بازار و قوانین را زیر نظر داشته باشید و پیش از هر اقدامی، هزینهها و سود احتمالی را به دقت بررسی کنید.
